Tổng quan
Yeshe Tsogyal (nghĩa là “Tôn Nữ Trí Tuệ Đại Dương”) là đệ tử chính yếu và phối ngẫu tâm linh của Đức Liên Hoa Sinh (Padmasambhava).
Bà được sinh vào thế kỷ thứ 8 tại Tây Tạng và từ bỏ thân phận vương phi để trở thành một nữ hành giả vĩ đại – người đầu tiên đạt giác ngộ viên mãn trong thân nữ giới.
Trong Kim Cương thừa, bà được tôn xưng là hiện thân của Đức Phật Tara hoặc Vajrayogini, và là Dakini tối thượng, người lưu giữ, che chở và tiết lộ các terma (mật pháp bí truyền).
Ý nghĩa Phật giáo
Đức Dakini Yeshe Tsogyal là hiện thân của trí tuệ nguyên sơ (Prajna): Bà tượng trưng cho trí tuệ giác ngộ – yếu tố không thể thiếu để đạt được giải thoát.
Biểu tượng cho sự bình đẳng giới tính trong giác ngộ: Bà chứng minh rằng phụ nữ cũng có thể đạt thành Phật quả, không kém gì nam giới, từ đó truyền cảm hứng mạnh mẽ trong đạo pháp và đời sống.
Người giữ mật pháp và khai mở terma: Sau khi Đức Liên Hoa Sinh nhập thất, bà là người bảo hộ và truyền lại toàn bộ giáo lý Mật tông cho thế hệ sau.
Đức Dakini hộ trì hành giả: Người tu mật tông cầu nguyện bà để được gia trì khai tuệ, bảo hộ, tăng trưởng công đức và công phu hành trì.
Đặc điểm- Hình tượng
Hình tượng Đức Dakini Yeshe Tsogyal theo truyền thống Tây Tạng và Ấn Độ, có đặc điểm:
Đội vương miện năm cánh – tượng trưng cho Ngũ Trí Phật và sự giác ngộ viên mãn.
Ngồi kiết già trên tòa sen – biểu tượng của sự thanh tịnh, vượt thoát luân hồi.
Tay phải bắt ấn chuyển pháp luân – biểu thị việc thuyết pháp, truyền dạy chân lý.
Tay trái cầm bình cam lồ – biểu tượng của trí tuệ chữa lành và lòng từ bi.
Y phục mềm mại, nhiều lớp, trang sức tinh xảo – thể hiện phẩm chất của một Dakini hoàng tộc và hành giả giác ngộ.
Khuôn mặt từ hòa, trí tuệ, ánh mắt sáng – biểu lộ sự an tịnh và nội lực tâm linh sâu sắc.
Hào quang và pháp luân sau lưng – biểu trưng cho năng lực hộ trì và trí tuệ bao trùm.
