Skip to main content

LỊCH SỬ HƠN 400 NĂM LÀNG NGHỀ

Đúc Đồng Truyền Thống Ngũ Xã

Được hình thành từ thế kỷ XVII, Làng nghề Đúc đồng truyền thống Ngũ Xã được coi là một trong bốn nghề tinh hoa bậc nhất của Kinh thành Thăng Long - Hà Nội. Dù trải qua nhiều biến động xã hội, con cháu nhiều thế hệ làng Ngũ Xã vẫn quyết tâm không để nghề bị mai một.

THỜI LÊ - THẾ KỶ
XVII
SỰ HÌNH THÀNH BÁN ĐẢO NGŨ XÃ
Ngũ Xã Tràng

Những năm 1600, triều đình nhà Lê mời 5 thợ đúc có tay nghề cao tại năm xã – huyện Siêu Loại (nay là Thuận Thành, Bắc Ninh), huyện Văn Lâm, Hưng Yên (nay là xã Đông Mai, Châu Mỹ, Lộng Thương, Đào Viên) (hay Thái Ti) và Điện Tiền – về Kinh thành Thăng long đúc tiền cho triều đình. Sau đó, nhà vua chiếu chỉ cho các cụ lập nghiệp tại vùng đất bên bờ hồ Trúc Bạch, Thăng Long. Sau này, để ghi nhớ về làng quê gốc của mình người dân đã lấy tên làng là Ngũ Xã, hay Ngũ Xã Tràng.

Dân làng Ngũ Xã nhớ ơn người khai sáng ra nghề đúc đồng, nên đã suy tôn Thiền sư Minh Không – Ông tổ nghề đúc đồng – là thần hoàng làng Ngũ Xã, đúc tượng và xây đình để thờ phụng Ngài.

Thời ấy, làng Ngũ Xã chuyên đúc tiền và đồ thờ cho triều đình. Theo thời gian, nghề đúc ngày càng phát triển, đúc các đồ dùng phục vụ đời sống hằng ngày như mâm, nồi, chậu đồng…, đồng thời đúc một số đồ thờ cúng như tượng Phật, bát hương, đỉnh, đèn nến, lọ hoa, bộ tam sự, ngũ sự bằng đồng… Nhờ vậy, truyền thống đúc đồng Ngũ Xã trở nên quen thuộc gần gũi với người dân khắp mọi miền đất nước, và truyền thống tiếp tục được duy trì và phát triển.

SAU GIẢI PHÓNG THỦ ĐÔ - THỜI KỲ KHÓ KHĂN
Phục Vụ Chiến Tranh

Tới thế kỷ XX, Sau chiến thắng Điện Biên Phủ và Giải phóng Thủ đô năm 1954, đáp ứng nhu cầu của thời thế và xã hội, người dân làng Ngũ Xã chuyển sang nghề đúc nhôm, làm ra các sản phẩm nồi nấu cơm, xoong chia cơm, đồ gia dụng, phục vụ cho chiến tranh, quốc phòng và dân sinh.

Thời kỳ này, dù trải qua giai đoạn lịch sử khó khăn với nhiều biến động xã hội, với tình yêu làng nghề, người dân làng Ngũ Xã ngày đó quyết tâm không để những giá trị làng nghề bị mai một, tiếp tục trau dồi, học tập và nâng cao tay nghề.

THẾ KỶ
XX
TÍNH TỚI HIỆN TẠI - THẾ KỶ
XXI
SAU CHIẾN TRANH - HÒA BÌNH LẶP LẠI
Gìn Giữ & Phát Triển

Tới nay, dù nghề đứng trước nguy cơ bị mai một, thế hệ con cháu của dân làng Ngũ Xã vẫn kiên trì học hỏi rèn luyện, kế thừa những tinh hoa của cha ông đã được lưu truyền hơn 400 năm, từ đó, nỗ lực đóng góp những tác phẩm nghệ thuật cho nền văn hóa Việt.

Làng nghề Đúc đồng Truyền thống Ngũ Xã, và truyền thống đúc đồng Việt Nam nói chung, góp phần duy trì giá trị tinh thần của đời sống nhân dân Việt: nhớ về gia tiên, tổ phụ, hướng về cội nguồn. Bên cạnh đó, làng nghề đã đóng góp một số công trình văn hóa nghệ thuật cho đất nước và con người Việt.

LỊCH SỬ LÀNG NGHỀ
Thành Tựu

Trong suốt chiều dài hơn 400 năm lịch sử tồn tại và phát triển cùng đất nước, làng nghề đúc đồng truyền thống ngũ xã đã đóng góp được một số công trình thủ công mỹ nghệ, góp phần tôn vinh văn hóa truyền thống dân tộc Việt Nam.

Trong đó, có thể kể đến các tác phẩm tiêu biểu:

ÔNG TỔ LÀNG NGHỀ
Thiền Sư Minh Không

Thiền Sư Minh Không, hiệu Lý Quốc Sư, quê ở Ninh Bình. Ngài dốc lòng xuất gia tu hành Phật Pháp từ năm 11 tuổi, cầu đạo với Thiền sư Từ Đạo Hạnh. 

Không chỉ là một bậc đại sư thông tuệ Phật pháp được giới Tăng ni ngưỡng vọng và được quốc vương kính trọng, ông còn là một nhà thuốc tài ba, một thần y chữa khỏi bệnh hóa hổ cho vua Lý Thần Tông và cứu độ muôn dân. 

Ông có công khôi phục nghề đúc đồng của đất nước sau 1000 năm Bắc thuộc. Ông đã sang Trung Quốc gặp triều đình nhà Tống quyên giáo đồng để đúc “An Nam tứ đại khí”. Đó là: Tượng Phật Quỳnh Lâm, Tháp Báo Thiên, Chuông Quy Điền và Vạc Phổ Minh. Để tỏ lòng biết ơn ông, các làng nghề đúc đồng Việt Nam đã suy tôn là ông tổ của nghề đúc đồng.

GIÁ TRỊ LỊCH SỬ VĂN HÓA LÀNG NGHỀ NGŨ XÃ
Báo Chí & Truyền Thông
LÝ DO CẦN GIỮ NGHỀ
Giá Trị Làng Nghề
Các tác phẩm của Làng nghề Đúc đồng Ngũ Xã không chỉ góp phần vào việc bảo tồn và tôn vinh những giá trị nghệ thuật văn hóa trong suốt tiến trình phát triển của đất nước - mà còn, đóng góp vào sự phát triển đời sống tinh thần, hướng tới truyền thống uống nước nhớ nguồn, của người dân Việt Nam trong thời bình.
ĐỌC THÊM VỀ LỊCH SỬ LÀNG NGHỀ
GÌN GIỮ TINH HOA NÂNG NIU BẢN SẮC TÔN VINH VĂN HÓA DÂN TỘC VIỆT
GÌN GIỮ TINH HOA NÂNG NIU BẢN SẮC TÔN VINH VĂN HÓA DÂN TỘC VIỆT
LƯU TRUYỀN VĂN HÓA - GÌN GIỮ TINH HOA
Sản Phẩm Làng Nghề Ngũ Xã

Tượng đồng Ngũ Xã được tạo ra từ sự kế thừa tinh hoa nghệ thuật và những kinh nghiệm đúc kết từ cha ông ta hàng trăm năm.

Để tiếp tục duy trì những giá trị của làng nghề, Xưởng Đúc đồng Truyền thống Ngũ xã hiện nay vẫn tiếp tục làm ra những tác phẩm nghệ thuật phục vụ đời sống tinh thần nhân dân Việt Nam và các công trình văn hóa lịch sử trên toàn quốc như tượng Phật, tượng Thánh, tượng Danh nhân, tượng nghệ thuật và các đồ thờ cúng.

Mới đây, sản phẩm đã được tham dự OCOP, sản phẩm uy tín của thành phố.

1663 2023
ĐÚC ĐỒNG TRUYỀN THỐNG NGŨ XÃ
1 trong 4 NGHỀ
TINH HOA
bậc nhất Kinh thành Thăng Long
“Lĩnh hoa Yên Thái, Đồ gốm Bát Tràng
Thợ vàng Định Công, Thợ đồng Ngũ Xã”