Trong dòng lịch sử Phật giáo Việt Nam, có những bậc chân tu không chỉ ẩn mình nơi cửa Thiền, mà còn bước ra giữa cuộc đời, lấy từ bi làm gốc, trí tuệ làm đường, hóa độ chúng sinh bằng cả đạo hạnh lẫn hành động cụ thể. Thiền sư Nguyễn Minh Không chính là hiện thân tiêu biểu của tinh thần đó – một đạo sư lớn, một bồ tát nhập thế, mang ánh sáng Phật pháp soi chiếu khắp nhân gian.
Giới thiệu
Lý Quốc Sư (1065- 1141) là tên gọi theo quốc tính họ Vua do nhà Lý ban cho và ghép với chức danh pháp lý cao nhất của một vị, thiền sư từng là dược sư, pháp sư, đại sư rồi quốc sư tên hiệu Nguyễn Minh Không – Thiền sư Nguyễn Minh Không.
Trong dân gian, Ngài được kính ngưỡng không chỉ là một bậc Quốc sư, mà còn là một thầy thuốc thần y, một vị Bồ Tát cứu nhân độ thế, người đã chữa khỏi bệnh cho vua Lý Thần Tông và cứu sống hàng ngàn người dân bằng y thuật kết hợp với đạo hạnh thiền môn. Vì những công lao to lớn ấy, hậu thế tôn vinh Ngài là Đức Thánh Nguyễn – vị thánh chữa bệnh linh thiêng được thờ phụng ở nhiều vùng miền đất nước.
Ý nghĩa Phật giáo
Trong Phật giáo Đại thừa, từ bi cứu khổ là tinh thần cốt lõi của Bồ Tát đạo.
Lý Quốc Sư chính là hiện thân sống động của tinh thần ấy, khi Ngài đem giáo lý nhà Phật hòa quyện với y đạo, lấy việc cứu người làm hạnh nguyện tu hành, biến trí tuệ thiền định thành phương tiện độ sinh.
Hành trạng của Ngài chứng minh rằng tu đạo không tách rời cuộc sống, và chữa lành thể xác cũng là một cách chữa lành tâm hồn. Hành trình trị bệnh của Ngài không chỉ là y thuật, mà còn là sự thể hiện từ bi vô điều kiện, một cách thực hành Phật pháp bằng hành động cụ thể, sâu sắc và gần gũi với muôn dân.
Công hạnh, hạnh nguyện cứu đời
Chữa bệnh cho vua – Cứu an quốc gia
Trong sử sách và truyền thuyết, Thiền sư Minh Không đã chữa khỏi bệnh hóa hổ cho vua Lý Thần Tông – căn bệnh mà mọi danh y triều đình đều bó tay. Ngài sử dụng thiền lực, dược thảo và y pháp huyền vi, đưa nhà vua trở lại bình phục. Việc cứu vua cũng đồng nghĩa với việc ổn định triều chính, giữ vững niềm tin quốc dân, được triều đình sắc phong làm Quốc sư và phong ruộng hương phụng dưỡng.Chữa bệnh cho dân – Gieo mầm thiện lành
Sau khi chữa bệnh cho vua, Ngài không ở lại cung đình mà trở về với nhân dân, chu du khắp nơi, chữa bệnh miễn phí cho người nghèo, dạy cách dùng thuốc nam, bốc thuốc, dưỡng sinh. Ngài luôn mang theo túi thuốc, lòng từ bi và thiền định để lắng nghe, cảm nhận và hóa giải khổ đau cho muôn người.Y đạo gắn với đạo hạnh
Ngài không chữa bệnh như một thầy lang, mà như một vị thiền sư hành Bồ Tát đạo: khám bệnh bằng chánh niệm, kê thuốc bằng tâm từ, truyền dạy cho dân phương pháp sống thanh tịnh, điều dưỡng thân – tâm theo tinh thần Phật pháp. Đó là sự kết hợp kỳ diệu giữa đạo – y – tâm linh, giúp con người khỏi bệnh không chỉ về thể xác mà cả tinh thần.Hạnh nguyện nhập thế
Ngài phát nguyện trọn đời cứu khổ ban vui, không màng danh lợi, địa vị, sống giản dị, di chuyển không ngừng vì nỗi đau của người khác. Đó là một Bồ Tát giữa đời thường, người xem việc giúp người sống an lành là hình thức hành đạo cao quý nhất.
